Diễn đàn Thế Giới Hoá Học - mạ kim loại lên nhựa

Diễn đàn Thế Giới Hoá Học (https://gimitec.com/chemvn/index.php)

- CHEMICAL ENGINEERING (https://gimitec.com/chemvn/forumdisplay.php?f=96)

- - mạ kim loại lên nhựa (https://gimitec.com/chemvn/showthread.php?t=4880)

mạ kim loại lên nhựa

[FONT="Tahoma"][SIZE="4"][COLOR="RoyalBlue"]như thế này: Để giải quyết cho việc tiết kiệm khoáng chất và tính năng dễ tạo hình của nhựa, ngta nghĩ ra việc mạ kim loại lên bề mặt nhựa để thay thế cho 1số vật dụng hằng ngày của ta nhằm hạ giá thành và tăng vẽ mỹ quan của sản phẩm!
hì, mình chỉ bik nhiu đó, còn cơ chế của mỗi bước trong từng bể phản ứng, rùilịch sử của ngành mạ thế nào mình cũng chẳng bik![/COLOR] :24h_093: [SIZE="5"][COLOR="DarkOrange"]có ai biết ko? làm ơn giúp với!@ mình bí rùi[/COLOR][/SIZE][/SIZE][/FONT]:021_002:

@ Admin : Chủ đề này nên đưa vào mục Ứng dụng Hóa học.

@ketamxuan: Mạ kim loại lên nhựa có 3 phương pháp chính:

- Mạ chân không
- Mạ điện hóa
- Mạ hóa học

Chủ đề này chúng ta chỉ nên chỉ bàn về ứng dụng điện hóa và hóa học trong mạ kim loại lên nhựa
Tài liệu tham khảo của tác giả Nguyễn Văn Lộc

Các đồ dùng thường được mạ:
- Đồ trang sức rẻ tiền
- Gương
- Các phụ kiện xe hơi, xe honda

[QUOTE=ketamxuan;28812]nhiu đó thui hả? hix hix hix! hok đủ gòi![/QUOTE]

Những cơ bản ban đầu giới thiệu để bạn đọc trước rồi cùng đi vào vấn đề cụ thể mà bạn không hiểu hay muốn trao đổi thì tôi đã nói. Bạn đã xem qua phần nào hay chưa?

Bạn có thể tìm hiểu thêm trên các website tiếng Anh.

Cụ thể:

[url]http://en.wikipedia.org/wiki/Plating[/url]

[url]http://en.wikipedia.org/wiki/Metallizing[/url]

[url]http://en.wikipedia.org/wiki/Thermal_spray[/url]

Mạ , thuật từ khởi nguyên trong tiếng Anh là plating, là phương pháp tạo một lớp kim loại mỏng bám trên một bề mặt kim loại.

Mạ hóa học (electroless plating) , điển hình là mạ nikel , tráng gương thủy tinh (phương pháp Tollen):

AgNO3 + KOH -> AgOH + KNO3

AgOH + 2NH3 -> [Ag(NH3)2]1+ + [OH]1-

[Ag(NH3)2]1+ + [OH]1- + Glucose/Dextrose --> Ag + 2NH3 + H2O

Tuy nhiên không phải công thức dung dịch hóa học nào tạo lớp mạ kim loại bám tốt, mỏng đều, không bị xốp và nhanh.

Mạ điện (electroplating) đã góp phần cải tiến nhược điểm nói trên. Chúng ta có mạ chrom điển hình ( dung dịch cơ bản 250 g/l of Cr03 và 2.5 g/l of S04- với dòng 2A/cm2) tạo lớp chrome mờ cứng trên thép. Ngoài ra, phương pháp mạ điện còn giúp giải lớp mạ cũ hoặc điều chỉnh độ dày lớp mạ đều hơn hay có độ dày khác nhau trên các vùng theo ý.

Mạ hóa học và mạ điện cơ bản chỉ áp dụng mạ trên các bề mặt dẫn. Thế thì còn các bề mặt kém dẫn điện như ABS, polystryrene, PE,... thì sao? Chúng ta có :

a- Mạ chân không (vacumn metallizing)
b- Phun nhiệt (thermal spraying)
c- Xử lý bề mặt + mạ hóa học
d- Xử lý bề mặt + mạ điện
e- Thếp (gilding)

[COLOR="Blue"]Phương pháp a, b [/COLOR]thì thuộc phương pháp công nghiệp ,năng suất cao, cần thiết bị chuyên dùng.Áp dụng cho các bề mặt chịu nhiệt, có yêu cầu chịu mài mòn, chịu ứng suất ...

[COLOR="blue"]Phương pháp c,d [/COLOR]là phương pháp bán công nghiệp dành cho dân ngành hóa vật liệu. Bí quyết của nghề ở chổ xử lý bề mặt vật liệu hữu cơ hoặc biến tính vật liệu nền để tăng khả năng dẫn điện mà từ đó có thể xử lý tiếp --> chuyên đề polymer dẫn điện, xử lý bề mặt polymer, polymer cơ -kim. Đi theo hướng này là cho sản xuất nhỏ, ứng dụng hàng dân dụng, trang trí nội thất, trang sức

Phương pháp cuối cùng là phương pháp thủ công truyền thống. Dân gian thường có câu nói ví " sơn son thếp vàng" là ở đây đó. Bí quyết của nghề là lá thếp mỏng, có ánh độ sáng và không dễ bị oxy hóa nhanh. Thường áp dụng lên vật liệu gỗ, kiếng. Người ta chuộng ánh giống bạc, vàng của sản phẩm được thếp.

Bạn xem thêm thông tin ở đây

[url]http://www.chem4all.net/forums/showthread.php?p=281#post281[/url]

Mạ kim loại lên bề mặt chất dẻo được sử dụng để:
- có thể dẫn điện, dẫn nhiệt( trong ki chất dẻo không có)
- Bề mặt của nó đẹp hơn,tăng tính thẩm mỹ.
- Có thể hàn kim loại lên được
- Bảo vệ lớp nhựa không bị tác động của môi trường, tránh bị oxy hoá,..
Các loại nhựa có thể sử dụng cho mạ kim loại lên:
+ABS(đồng polymer acrylonitryl, butadien và styrol), polypropylen, polycarbonat, polysunfon, phenolformaldehyt, epoxy cốt thuỷ tinh.
Người ta có nhiều các mạ kim loại lên chất dẻo:
- Cơ học
- Vật lí
- Hóa học
- Điện hoá,...
TRong đây mình sẽ nói các bước mạ lên bề mặt chất dẻo bằng pp hóa học(tóm tắt thôi). Nó gồm có 4 giai đoạn chính
1/ Gia công bề mặt(gia công cơ,tẩy dầu mỡ,tẩm thực)
2/ Tạo lớp bề mặt có hoạt tính( nhạy hóa và hoạt hóa bề mặt).
3/ Tạo lớp dẫn điện bằng pp hóa học( mạ đồng hay mạ kiền hóa học)
4/ Mạ điện tiếp để đạt chiều dày lớp mạ mong muốn
mình đang làm đề tài nhỏ về phần mạ kim loại lên chất dẻo và tóm tắt sơ các công đoạn cho bạn biết vậy thôi, chúc vui:24h_046:
Ahh nhân tiên đây mình muốn hỏi các bạn có ai có hình ảnh các công đoạn mạ này cho mình với, bài mình làm toàn chữ ko chiếu lên sợ các bạn ngủ hết:24h_079: với bài không sinh động. Hình ảnh quá trình ,sản phẩm từng giai đoạn có thì cho mình nhé thanks:24h_067:

Bạn thử vào trang này để tìm ít hình ảnh thử xem...

[url]http://upe-watson.com[/url]
[url]http://upe-watson.com/info/Profile.rar[/url]

Đây là công ty chuyên về xi mạ trên nhựa, mình gửi kèm file thực tập hồi hè

[url]http://rapidshare.com/files/162445283/PHUCTRINHTHUCTAP1.rar.html[/url]

Thân.

Ở TpHCM có nhiều xươrng mạ kim loại lên nhựa. Nhưng nổi tiếng và lâu đời có thể kể đến công ty Nhựa WATSON
Các bạn xem thêm
[url]http://www.upe-watson.com/vietnamese/trangchu.htm[/url]

Đây nè, Hóa chất, Kỹ thuật, hình ành có tuốt

Vào đây mà xem [url]www.minhchat.com.vn[/url]

Hi! Ximadaica.

Anh làm xi mạ cũng được 14 năm nay.
Thấy Minh Chất sử dụng hóa chất ở Germany! Không biết là công ty tên gì vậy?

Thanks for soon reply!
Toan ND

Chào bạn brightsun!
Mình đang tìm các công ty chuyên xi mạ trên nhựa nhưng mà file bạn gửi mình ko mở được , bạn có thể gửi đường link khác được ko?
Cảm ơn bạn rất nhiều!
Thân chào,
Ennho.

Chào bạn...

Nếu bạn muốn tìm các công ty về xi mạ thì bạn nên vào [url]http://www.trangvang.com.vn[/url] và search với từ khóa là "xi mạ", trang này sẽ liệt kê các công ty xi mạ ở Việt Nam mà bạn cần.

File bạn tham khảo :

[url]http://rapidshare.com/files/199575865/PHUCTRINHTHUCTAP1.rar.html[/url]

@ Toan ND: hình như Minh Chất chuyên hàng của Surtech đó anh. :D

- Đề tài này cũng hay nhưng mình thấy hình như chưa được các bạn bàn sâu thêm.

[QUOTE=victory71986;31132]
...

TRong đây mình sẽ nói các bước mạ lên bề mặt chất dẻo bằng pp hóa học(tóm tắt thôi). Nó gồm có 4 giai đoạn chính
1/ Gia công bề mặt(gia công cơ,tẩy dầu mỡ,tẩm thực)
2/ Tạo lớp bề mặt có hoạt tính( nhạy hóa và hoạt hóa bề mặt).
3/ Tạo lớp dẫn điện bằng pp hóa học( mạ đồng hay mạ kiền hóa học)
4/ Mạ điện tiếp để đạt chiều dày lớp mạ mong muốn
mình đang làm đề tài nhỏ về phần mạ kim loại lên chất dẻo và tóm tắt sơ các công đoạn cho bạn biết vậy thôi, chúc vui:24h_046:
24h_067:[/QUOTE]

Nhân đây mình xin giới thiệu thêm một chút về công nghệ mới của CN mạ lên nhựa (vt là POP - Plating on plastics): công nghệ mạ trực tiếp - Direct plating

Trong công nghệ mạ truyền thống trước đây, bề mặt nhựa sau khi xâm thực, hoạt hóa Pd thì cần được phủ thêm lớp nickel mạ hóa ( EN: Electroless nickel) để tăng độ dẫn điện, sau đó mới đi vào chuyền mạ điện (lót Cu, hoặc Ni - Cu bóng/Ni/Cr).
Ngày nay, với công nghệ mạ trực tiếp, sau bể hoạt hóa Pd, vật mạ sẽ được phủ lên một lớp Cu mỏng trong bước kế tiếp, tiếp đó sẽ là Cu bóng...
Việc bỏ đi một lớp EN sẽ giúp ổn định hơn chất lượng lớp mạ, rút ngắn thời gian xi mạ, giảm giá thành...

[FONT=Verdana][SIZE=2]Được đi tham quan nhà máy mạ kim loại trên nhựa Watson UPE, nhìn thấy họ làm như sau::liemkem (

[/SIZE][/FONT]<link rel="File-List" href="file:///C:%5CDOCUME%7E1%5CHiep%5CLOCALS%7E1%5CTemp%5Cmsohtml1%5C01%5Cclip_filelist.xml"><style>  </style>[FONT=Verdana][SIZE=2][FONT=Verdana][SIZE=2][COLOR=DarkSlateBlue][B]Công ty gồm có hai phân xưởng[/B][/COLOR]: phân xưởng sản xuất sản phẩm nhựa và phân xưởng mạ. Phân xưởng sản xuất sản phẩm nhựa gồm có: phòng thiết kế khuôn đúc, phòng gia công tạo khuôn đúc và khu gia công nhựa. Phân xưởng mạ gồm có: phòng phân tích và khu mạ kim loại trên nhựa.[/SIZE][/FONT][SIZE=3]
[/SIZE]
Sau khi gia công tạo sản phẩm nhựa rồi thì họ tiến hành xi mạ kim loại lên nền nhựa.

[/SIZE][/FONT]<link rel="File-List" href="file:///C:%5CDOCUME%7E1%5CHiep%5CLOCALS%7E1%5CTemp%5Cmsohtml1%5C01%5Cclip_filelist.xml"><style>  </style> [FONT=Verdana][SIZE=2]Do nhựa không dẫn điện được, [COLOR=Red][B]muốn xi mạ được kim loại trên nhựa thì phải tạo một lớp dẫn điện trên bề mặt nhựa[/B][/COLOR] để tiếp xúc điện được mới đem đi mạ điện, lớp dẫn điện này gọi là Nicken, dung dịch của nó gọi là Nicken hóa học dùng để mạ hóa.
<o:p></o:p>[/SIZE]
[/FONT] [FONT=Verdana][SIZE=2]Trước khi mạ hóa học được thì phải [COLOR=Black][COLOR=DarkSlateBlue][B]xâm thực[/B][/COLOR] tức là làm nhám bề mặt[/COLOR]. Thông thường có hai phương pháp làm nhám: phương pháp cơ học và phương pháp hóa học. Ở công ty Watson sử dụng phương pháp hóa học là dùng acid cromic (chất oxi hóa mạnh) để xâm thực bề mặt, nhiệt độ của hệ xâm thực là 68<sup>o</sup>C. Nhựa ABS (acrylonitril butadiene styrene), [COLOR=DarkSlateBlue][B]chất xâm thực sẽ oxi hóa lấy thành phần butadiene ra khỏi nhựa nền[/B][/COLOR], làm trên bề mặt nhựa xuất hiện những lỗ nhỏ (mắt thường không nhìn thấy được).:24h_060:
<o:p></o:p>[/SIZE][/FONT]
[FONT=Verdana][SIZE=2]Sau khi xâm thực xong, mẫu được cho qua dung dịch xúc tác palladium clorua (PdCl<sub>2</sub>) và SnCl<sub>2</sub>, Pd sẽ chui vào những lỗ nhỏ trên bề mặt nhựa, nhiệt độ hệ là nhiệt độ thường. Hệ PdCl<sub>2</sub> và SnCl<sub>2</sub> đóng vai trò như hệ keo giúp Nicken bám chắc trên bề mặt nhựa.
<o:p></o:p>[/SIZE][/FONT]
[FONT=Verdana][SIZE=2]Cho sản phẩm sau khi đã xúc tác Pd qua dung dịch mạ Nicken hóa học, dung dịch Nicken phản ứng oxid hóa khử xúc tác là Pd có sẵn trong các lỗ nhỏ, khi đó bề mặt nhựa sẽ được phủ một lớp mạ Nicken hóa học. Nicken phủ lên trên bề mặt và kết tủa vào những lỗ nhỏ, giống như những cái gai nhọn đâm vào bề mặt nhựa. Chính những lỗ nhỏ này sẽ giúp Nicken bám chắc lên bề mặt nhựa. Tiếp đến là đem đi mạ điện. Mạ điện thì có mạ đồng, Nicken, crom.:doctor (
<o:p></o:p>[/SIZE][/FONT]
[FONT=Verdana][SIZE=2][COLOR=DarkSlateBlue][B]Mạ đồng[/B][/COLOR] phải mạ 3 lớp đồng vì chủ yếu mạ để trang trí bề mặt nên phải có một lớp mạ nền ở dưới bề mặt lán, mịn. Dung dịch để mạ đồng là CuCl<sub>2</sub> (200g/lít) Nhiệt độ hệ mạ đồng khoảng 24-26<sup>o</sup>C. Sau đó lớp mạ Nicken hay crom lên để bề mặt được đẹp. <o:p></o:p>[/SIZE][/FONT]
[FONT=Verdana][SIZE=2]Đồng là lớp mạ lót, kế tiếp mạ Nicken, tiếp theo là mạ crom. Muốn mạ đồng thì phải có điện cực: catot là vật mạ, anot là viên bi đồng, mạ đồng dung dịch cơ bản là CuSO<sub>4</sub> và chất phụ gia. Mạ đồng thì có hai loại phụ gia giúp phủ đều bề mặt, thứ hai là làm bóng bề mặt.
<o:p></o:p>[/SIZE][/FONT]
[FONT=Verdana][SIZE=2][COLOR=DarkSlateBlue][B]Mạ Nicken[/B][/COLOR] thì anot là Nicken, dung dịch mạ Nicken chủ yếu là Nicken Sulfat (30g/lít), Nicken Clorur, Acid Boric và chất phụ gia, nhiệt độ hệ mạ hóa Nicken khoảng 50<sup>o</sup>C. Mạ Nicken thành phần cơ bản là Nicken sulfat, Nicken chlorite, phụ gia thì có 3 loại: tạo độ dẻo, tạo độ bóng, chống châm kim do trong quá trình phản ứng ở catot có tạo những bọt khí, nên phải có những chất thấm ướt để ngăn không cho bọt khí xuất hiện trên bề mặt vật mạ, thế mạ khoảng 6 vôn đối với Nicken.
<o:p></o:p>[/SIZE][/FONT]
[FONT=Verdana][SIZE=2][FONT=Verdana][COLOR=DarkSlateBlue][B]Mạ crom[/B][/COLOR] thì anode là chì do nếu dùng một thanh crom thì đắt tiền, nên dùng dung dịch Crom. Nếu mà không có chất phụ gia thì lớp mạ xấu., mạ đồng khoảng 4 vôn. Mạ Crom thì dung dịch cơ bản là acid cromic (tỷ lệ rất thấp), thế khoảng từ 3-5 vôn, khử Cr<sup>6+</sup> về crom kim loại. Khí hidro tạo ra rất nhiều cả trên catot lẫn anot, nên sử dụng một dung dịch tạo bọt ở trên bề mặt, khi khí hidro sinh ra nó sẽ không bay lên được. CrO<sub>3</sub> (430mg/lít) rắn phản ứng với nước tạo acid bromic H<sub>2</sub>CrO<sub>4</sub> và H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> (1g/lít) có vai trò làm tăng tính oxi hóa của acid bromic.

Đều có người thường xuyên lấy mẫu [/FONT][/SIZE][/FONT][FONT=Verdana][SIZE=2][FONT=Verdana](khoảng 3 tiếng/ lần)[/FONT][/SIZE][/FONT][FONT=Verdana][SIZE=2][FONT=Verdana] ở các bể để xem hàm lượng các thành phần giảm bao nhiêu, để bổ sung các thành phần đầy đủ cho quá trình mạ.

[/FONT][/SIZE][/FONT]<link rel="File-List" href="file:///C:%5CDOCUME%7E1%5CHiep%5CLOCALS%7E1%5CTemp%5Cmsohtml1%5C01%5Cclip_filelist.xml"><style>  </style>[FONT=Verdana][SIZE=2][FONT=&quot][FONT=Verdana][COLOR=DarkSlateBlue][B]Về vấn đề xử lý nước thải[/B][/COLOR]: nước thải chảy xuống hầm dưới đất, sau đó được bơm lên trên bộ phận xử lý nước thải. chủ yếu chuyển Cr<sup>6+</sup> thành Cr<sup>3+</sup>, bỏ hóa chất là các monomer vào nước thải để tạo các bông kết tủa ion kim loại, lắng xuống đáy. Nước trong được gạn đi ra bên ngoài, điều chỉnh pH và cho trở lại môi trường. Bả rắn sẽ được bơm xuống máy ép, ép thành những bánh và sẽ được giao cho công ty xử lý môi trường xử lý.

thân.:24h_038:
[/FONT][/FONT][/SIZE][/FONT]

UPE-Watson hiện nay đang sử dụng công nghệ mạ "cổ điển" (Conventional technology).

Có một và thông tin của bạn trên đây đưa ra chưa chính xác, để tranh hiểu nhầm cho nhựng bạn khác, mình xin được cập nhật lại như sau:

[QUOTE]Mạ đồng phải mạ 3 lớp đồng vì chủ yếu mạ để trang trí bề mặt nên phải có một lớp mạ nền ở dưới bề mặt lán, mịn. Dung dịch để mạ đồng là CuCl2 (200g/lít)[/QUOTE]

Mạ đồng chỉ có 2 lớp, lớp đầu tiên là đồng lót, sau đó là đồng bóng. Lớp đồng lót thường được những nơi khác thay bằng Nickel lót, với lợi thế là dễ sử dụng và chi phí sản xuất thấp hơn đồng lót.
Trong bể mạ đồng, muối đồng được sử dụng là đồng sulfate chứ không phải là đồng chloride.

[QUOTE]Mạ crom thì anode là chì do nếu dùng một thanh crom thì đắt tiền, nên dùng dung dịch Crom. Nếu mà không có chất phụ gia thì lớp mạ xấu., mạ đồng khoảng 4 vôn. Mạ Crom thì dung dịch [B]cơ bản là acid cromic (tỷ lệ rất thấp)[/B], thế khoảng từ 3-5 vôn, khử Cr6+ về crom kim loại. Khí hidro tạo ra rất nhiều cả trên catot lẫn anot, [B]nên sử dụng một dung dịch tạo bọt ở trên bề mặt, [/B][B]khi khí hidro sinh ra nó sẽ không bay lên được.[/B] [/QUOTE]

Có nhiều thông tin ở đoạn này không chính xác:

- Không ai sử dụng anod chrome trong bể mạ chrome cả, điện cực thường được sử dụng nhất là chì. Lý do không phải do chrome đắt tiền.
- Thành phần cơ bản là acid chromic, nồng độ của CrO3 tương ứng thường từ 200-280g/l.

- Mục đích của việc sử dụng chất tạo bọt (fume retardant) không phải là để giữ lại hydro. Ngược lại, nếu bạn cho quá nhiều chất tạo bọt, hydro sẽ bị giữ lại nhiều sẽ có khả năng dẫn đến việc bị nối mạch giữa anod và cathod. Lúc đó bạn sẽ nghe tiếng nổ lách tách nho nhỏ, hoặc thậm chí sẽ là một tiếng nổ ầm khá lớn.
Tác dụng của chất tạo bọt là giúp giữ lại acid chromic trong dung dịch, tránh bị lôi cuốn theo hơi hydro bay lên. Có lẽ bạn cũng biết tác động xấu của Cr(VI) đến sức khoẻ con người là như thế nào rồi phải không?

[QUOTE][B]CrO3 (430mg/lít) rắn phản ứng với nước tạo acid bromic H2CrO4 và H2SO4 (1g/lít) có vai trò làm tăng tính oxi hóa của acid bromic.[/B][/QUOTE]

Đoạn này là dành cho công đoạn đầu tiên, thuộc về quá trình xâm thực nhựa mà bạn ơi. :D

cảm 2 ơn bác

Bác vaduc và bác C.H.V có thể tổng hợp lại bài này cho chính sác được không ?.
Em là dân ngoại đạo với món này nhưng em lại đang rất cần cái này.
Thank rất nhiều .
ps vaduc :bác tổng hợp dc hoặc có tài liệu gì về cái pp Mạ kim loại (cụ thể là đồng) lên nhựa thì bác send em với .Thank phát nữa =>lehung883@gmail.com

lại còn cái dung dịch Pdcl2 và Sncl2 này kiếm đâu dc các bác ơi (đặc biệt là thằng Pdcl2)

Các bạn có thể nói cho mình biết ngoài [B]công nghệ mạ cổ điển[/B] còn có những công nghệ mạ nào khác nữa. Và có thể nói sơ lược qua các công nghệ đó để mọi người có thể hiểu biết thêm không ?

thân.

[QUOTE=C.H.V;41278]Các bạn có thể nói cho mình biết ngoài [B]công nghệ mạ cổ điển[/B] còn có những công nghệ mạ nào khác nữa. Và có thể nói sơ lược qua các công nghệ đó để mọi người có thể hiểu biết thêm không ?

thân.[/QUOTE]

Có một công nghệ [B]mạ trực tiếp[/B] (Dỉect plating) lên nhựa, mặc dù đã có tứ khá lâu nhưng do một số hạn chế về công nghệ nên gần đây mới bắt đầu được triển khai rông rãi. (Mình tìm cách up hình lên đây để minh họa cho dễ hiểu nhưng không biết làm thế nào, các bạn chỉ giúp với)

Một cách căn bản, mạ trực tiếp khác với mạ truyền thống là không có gia đoạn mạ hóa nickel.
nếu xét về lợi ích thực tế trong sản xuất thì có thể kể đến như: rút ngắn thời gian (tăng sản lượng), tỉ lệ NG giảm, giảm khâu rửa...

Trong mạ truyền thống, quy trình sơ lược như sau:

Molding ABS -> Etching -> Neutrolizing -> Activating (Pd/Sn) -> E'lés Ni -> Strike layer (Ni or Cu) -> Electrolytic plating (Cu/Ni/Cr)

Còn quy trình của mạ trực tiếp:

Molding ABS -> Etching -> Neutrolizing -> Activating (Pd/Sn) -> Cu-Link -> Electrolytic plating (Cu/Ni/Cr)

[QUOTE=vaduc;41422]Có một công nghệ [B]mạ trực tiếp[/B] (Dỉect plating) lên nhựa, mặc dù đã có tứ khá lâu nhưng do một số hạn chế về công nghệ nên gần đây mới bắt đầu được triển khai rông rãi. (Mình tìm cách up hình lên đây để minh họa cho dễ hiểu nhưng không biết làm thế nào, các bạn chỉ giúp với)

Một cách căn bản, mạ trực tiếp khác với mạ truyền thống là không có gia đoạn mạ hóa nickel.
nếu xét về lợi ích thực tế trong sản xuất thì có thể kể đến như: rút ngắn thời gian (tăng sản lượng), tỉ lệ NG giảm, giảm khâu rửa...

Trong mạ truyền thống, quy trình sơ lược như sau:

Molding ABS -> Etching -> Neutrolizing -> Activating (Pd/Sn) -> E'lés Ni -> Strike layer (Ni or Cu) -> Electrolytic plating (Cu/Ni/Cr)

Còn quy trình của mạ trực tiếp:

Molding ABS -> Etching -> Neutrolizing -> Activating (Pd/Sn) -> Cu-Link -> Electrolytic plating (Cu/Ni/Cr)[/QUOTE]

Theo công nghệ mạ truyền thống cho nhựa ABS, việc sử dụng acid H2SO4, acid Chromic, xúc tác muối chlorua PdCl2, thiếc chlorua SnCl2 và lượng lớn formaldehyde gây ra vấn đề ô nhiễm môi trường và độc hại sức khỏe rất lớn.

Công nghệ xử lý bề mặt ABS trước khi mạ điện nay đã đạt tới một tiến bộ mới về điều này.

Tôi xin giới thiệu cho các bạn một công thức cơ bản để tìm hiểu tiếp:

- Bề mặt ABS được chà nhám #600 -800
- Ngâm bề mặt ABS trong dung dịch NaOH ( 40%) trong 4 giờ
- Trung hòa bề mặt bằng dung dịch HCl loãng
- Rửa nước ấm loại bỏ muối sau khi trung hòa
- Hoạt hóa bề mặt bằng dung dịch AgNO3 (30%) có chứa 30% dioxane trong vòng 30 phút
- Mạ hóa học lớp đồng bằng dung dịch mạ thông dụng CuSO4 và phụ gia
Lớp đồng tạo thành sẽ là lớp bám chắc trên bề mặt ABS , sẵn sàng cho bước mạ điện kế tiêp.

Có thể thay thế dioxane bằng hỗn hợp dung môi khác có cùng thông số hòa tan với các chất butadien, acrylonitril.

Thời gian hoạt hóa sẽ không kéo dài như bước mạ trực tiếp trước đây và giúp bảo vệ môi trường tốt hơn.

Thân,

Teppi

Hi,

Hôm nay mình muốn đi vào chi tiết thêm của từng công đoạn trong quy trình mạ lên nhựa, bạn nào có ý kiến nào thêm thì bổ sung cho mình nha. :-)

Đâu tiên của quy trình mạ là [B]tẩy dầu mỡ[/B]. Tuy nhiên quá trình này có thể được bỏ qua, lý do mình sẽ giải thích.

Trong quá trình tẩy dầu mỡ, vật liệu cần mạ sẽ được ngâm trong dung dịch chứa chất tẩy dầu mỡ (tất nhiên rồi :D), thường là một chất hoạt động bề mặt.
Dầu mỡ cần được tẩy phần lớn xuất hiện trong công đoạn ép khuôn, thổi nhựa. Một phần có thể từ mồ hôi của người thao tác, gắn vật cần mạ lên gá treo...

Tiếp theo là quá trình [B]xâm thực bề mặt(Etching)[/B] nhựa.

Như ta đã biết, bề mặt nhựa, ở đây là ABS hoặc ABS/PC là bề mặt trơ (về mặt điện hoá, dẫn điện), do đó vật mạ cần được xâm thực để tạo độ xốp giúp làm tăng độ bám của kim loại lên bề mặt nhựa trong các bước tiếp theo.

Quá trình xâm thực được thực hiện trong bể chrome, thông số cơ bản là: acid chromic (400g/l), acid sulfuric (400g/l), Chrome (III) ion < 30g/l, ngoài ra còn sử dụng chất thấm ướt giúp làm tăng sự tiếp xúc của bề mặt với dung dịch etching, và làm giảm sự bay hơi của dung dịch etching.

Như đã nói bên trên, quá trình tẩy dầu mỡ có thể được bỏ qua do bản thân dung dịch etching là một dung dịch oxy hoá rất mạnh và có thể phá huỷ dầu mỡ trên bề mặt vật mạ, nếu có.

Trong quá trình etching, một lượng nhất định hexavalent chrome sẽ bị khử về trivalent chrome. Nếu nồng độ của trivalent chrome lớn hơn 40g/l thì quá trình xâm thực xẽ bị hạn chế, và nếu trên 90 g/l thì gần như sẽ không thể xâm thực bề mặt nhựa.

Với nhựa ABS thì quá trình xâm thực xảy ra tương đối dễ dàng hơn so với xâm thực cho bề mặt ABS/PC. Nếu tỉ lệ PC trên 65% thì hiện chưa có giải pháp nào khả thi cho việc xi mạ lên vật liệu này.

Sau quá trình xâm thực, vật mạ sẽ cần được rửa qua nước rất nhiều lần để [B]loại bỏ Cr (IV) [Cr Reducer][/B] - do Cr(IV) sẽ làm ô nhiễm các công đoạn tiếp theo. Để việc loại bỏ Cr(IV) được dễ dàng và triệt để, thông thường sẽ sử dụng một chất khử Cr(IV) về Cr(III).

...

(to be continued)
...

Thanks for reading...

Cho em hỏi kĩ về qui trình mạ dùng xút xâm thực không anh teppi. Hoặc có tài liệu nào share em đọc với. Em đang có hứng thú về vấn đề này.
Thx anh.

Có thể chia các phương pháp mạ nhựa thành mạ hóa học- điện hóa và mạ bốc bay vật lý. Ngoài ra, công nghiệp điện tử phát triển đòi hỏi thêm quy trình đặc biệt để mạ xuyên lỗ các bản mạch điện tử.
1.Mạ hóa học- điện hóa
Quy trình mạ hóa học- điện hóa. Quy trình này có rất nhiều ứng dụng trong sản xuất các đồ gia dụng, công nghiệp ô tô, đồ vệ sinh do phương pháp này có năng suất lớn thích hợp với vật hình dạng phức tạp, diện tích bề mặt lớn. Trong một số trường hợp sau khi mạ hóa học- điện hóa, có thể mạ bốc bay thêm một lớp có tính năng trang trí và có một số cơ tính đặc biệt.
1.1 Quy trình sử dụng mạ hóa học:
Quy trình chuẩn mạ trang trí bảo vệ trên nền nhựa
TT Bước công nghệ
(1) Rửa sơ bộ
(2) Nhúng trong dung môi
(3) Xâm thực
(4) Trung hoà
(5) Tiền hoạt hoá
(6) Hoạt hoá
(7) Tăng tốc
(8) Mạ hóa học
(9) Mạ điện hóa tăng cường
- Đồng
- Niken
- Crom
(10) Mạ bốc bay hợp kim cứng

(1) Rửa sơ bộ: Nhằm rửa bỏ các vết bẩn như vân tay, bụi bẩn, các mảnh vụn do gia công bề mặt nhựa. Thông thường có thể sử dụng dung dịch kiểm nhẹ Trong một số trường hợp có thể sử dụng dung dịch axit cromic c ó chứa phụ gia hoạt động bề mặt hiệu quả cao để rửa những chỗ khó. Công đoạn này có hoặc có thể không trong dây chuyền mạ nhựa.
(2) Xử lý dung môi (Nhúng sơ bộ): Nhúng trong dung môi nhằm 2 mục đích . Mục đích thứ nhất là giảm ứng suất trên bề mặt nhựa. Khi nhúng trong dung môi, nhựa ABS và một số loại nhựa khác nở nhẹ, mức độ nở phụ thuộc vào ứng suất trên bề mặt. Do đó nhựa sau khi nhúng trong dung môi có bề mặt ứng suất thấp và phâ bố đều đặn và độ bám kim loại trên bề mặt như vậy cũng tăng lên.
Mục đích thứ hai của xử lý dung môi là làm nở một số loại nhựa như polypropylen, polycacbonat, polysunphone để tạo điều kiện cho dung dịch xâm thực dễ dàng ăn mòn nhựa tạo vi nhám bề mặt. Đối với mỗi loại nhựa khác nhau thì cần chọn dung môi hữu cơ thích hợp (ví dụ dimetylformandehit cho polysunphon).
(3) Xâm thực: Thông thường mạ nhựa dung dịch xâm thực crom-sunphuric có thành phần 375 –450 g/l CrO3, 335- 360 g/l H2SO4 (dung dịch cromic- sunphuric) hoặc 900 g/l CrO3 (dung dịch thuần cromic). Dung dịch thuần cromic thường cho bề mặt xâm thực đều và vi lỗ đều đặn hơn. Đối với dung dịch thuần cromic, vẫn cần một lượng nhỏ (vài ml/l) axit sunphurric để tránh phá huỷ bể khi chì được sử dụng. Trong dung dịch nên có một lượng khaỏng 40 g/l Cr3+ trong bể vừa pha để tránh xâm thực quá mạnh. Nhiệt độ hoạt động của dung dịch khoảng 70-80oC, thời gian 4-10 phút. Khi dung dịch thuần cromic được sử dụng, sẽ diễn ra phản ứng khử Cr6+ thành Cr3+. Sau một thờì gian nhất định, dung dịch xâm thực sẽ giảm khả năng hoạt động do lượng Cr6+ giảm và lượng Cr3+ quá nhiều. Để đảm bảo hoạt động của bể cần bổ sung thêm Cr6+, nhưng đồng thời cũng phải giảm lượng Cr3+ bằng 2 cách:
i. Bỏ một phần hoặc toàn bộ bể và pha lại. Cách này đương nhiên sẽ gây ra vấn đề môi trường và lãng phí hóa chất.
ii. Loại bỏ Cr3+ có thể thực hiện bằng phương pháp điện hoá. Khi điện phân sử dụng bể trụ xốp chưqas dung dịch H2SO4 nồng độ 10-50%. Catôt bằng đồng hoặc thép không gỉ và thành bể bằng chì chính là anôt. Tỷ lệ diện tích anôt: catôt= 2:1. Nhiệt độ 40-50oC. Mật độ dòng cỡ (khaỏng 100-150A cho trụ anôt đường kính 15cm, chiều dài 45cm. Hiệu quả sử dụng của thiết bị này thường tốt nhất với dung dịch có nồng độ Cr3+ lớn hơn 20g/l.

Khi xâm thực nhựa cần đặc biệt chú ý hiện tượng các chất độn TiO2 cho nhựa thường đọng lại trong dung dịch xâm thực. Các tạp này nếu rửa không sạch sẽ gây sạn và gai bề mặt.
(4) Trung hoà: Sau khi xâm thực, vật nhựa được rửa và qua dung dịch trung hoà. Dung dịch trung hoà này có thể là bisunphit natri và một chất thích hợp nhằm hạn chế dung dịch xâm thực tấn công vật mạ và gá. Cr6+ là ion rất có hại cho các quá trình tiếp theo. Thậm chí khi rửa rất tốt, ion Cr6+ vẫn có thể bị kẹt ở trong các vi lỗ. Nếu các ion này không được rửa và khử tốt, hiện tượng ngừng mạ có thể xảy ra và gây ra hiện tượng “rỉ” chất xâm thực trong các công đoạn tiếp theo.

(5) Tiền hoạt hoá (preactivator): Sau khi trung hoà và rửa, một số loại nhựa (ví dụ polypropylen hay polyphenylen oxit) đòi hỏi công đoạn tiền hoạt hoá. Công đoạn này nhằm mục đích tăng khả năng hấp phụ của chất hoạt hoá. Chất tiền hoạt hoá có tác dụng tạo ra một màng nhũ để chất hoạt hoá có khả năng bám được trên bề mặt trong trường hợp xâm thực không đủ khả năng tạo chân bám chắc cho chất hoạt hóa. Thông thường, yêu cầu chất tiền hoạt hoá khử được Cr6+ xuống Cr3+.Khi sử dụng chất tiền hoạt hoá cần lưu ý khả năng chất này sẽ làm gá cũng bị mạ. Thời gian nhúng trong dung dịch tiền hoạt hoá khoảng 1-3 phút.
(6) Hoạt hoá: Quá trình này nhằm tạo lớp keo Pd0 trên bề mặt nhựa làm xúc tác cho quá trình mạ hóa học
(7) Tăng tốc: Khi rửa sau công đoạn hoạt hoá, Palađi kim loại ở trên bề mặt vật nhựa được bao bọc phải hyđroxit thiếc do phản ứng thuỷ phân của Sn2+. Lớp hyđroxit này cần được rửa bỏ để tăng hiệu quả hoạt động của Palađi. Vai trò của chất tăng tốc là rửa bỏ được lớp hyđroxit trong khi không gây ảnh hưởng gì tới hạt Palađi. Do thiếc có khả năng ức chế phản ứng của bể mạ hoá học, gây hiện tượng dừng mạ, quá trình xử lý trong dung dịch tăng tốc không được quá ngắn và cũng không được quá dài, do cả 2 trường hợp này đều có thể dẫn tới hiện ượng dừng mạ. Hoá chất tăng tốc thường được sử dụng là chất hữu cơ hoặc axit khoáng.
(8) Mạ hoá học: Mạ hóa học nhằm tạo độ dẫn đầu tiên cho các quá trình mạ điện tiếp theo. Vì vậy độ dày lớp mạ hóa học thường chỉ cần cỡ 1mm, có thể là các lớp mạ đồng hoặc niken. Viêc lựa chọn Ni hay Cu làm lớp lót thường được cân nhắc trong từng trường hợp cụ thể. Mạ Cu có ưu điểm là tạo độ dẫn tốt, độ dẻo lớp mạ đảm bảo, nhưng vận hành bể lại phức tạp và tính ổn định của bể không cao. Trong khi đó bể Ni rẻ, vận hành dễ hơn, nhưng lớp mạ Ni có độ dẫn thấp, trong nhiều trường hợp vẫn đòi hỏi phải mạ them lớp đồng tăng cường để đảm bảo độ dẻo, độ bám dính của lớp mạ.
Mạ điện hóa nhằm mục đích tạo lớp phủ có chức năng trang trí, bảo vệ và tăng cơ tính trên nền lớp mạ hóa học đã tạo ra. Tuỳ thuộc vào yêu cầu sử dụng của vật mạ, các lớp kim loại khác nhau có thể được mạ điện hoá lên lớp mạ hoá học. Chiều dày các lớp mạ này thường cỡ 10-25 m phụ thuộc vào yêu cầu sử dụng của sản phẩm (ví dụ sử dụng cho thiết bị vệ sinh cần độ dày thấp hơn so với các chi tiết ô tô). Có nhiều kim loại có thể mạ khác nhau Thường gặp nhất là, mạ bạc, nken hoặc mạ trang trí-bảo vệ đồng-niken-crôm.
Thông thường, công đoạn mạ bốc bay không nhất thiết phải có trong quy trình mạ trang trí bảo vệ. Công đoạn này được áp dụng trong trường hợp sản phẩm đòi hỏi độ trang trí và cơ tính rất cao. Khi có lớp mạ bốc bay hợp kim cứng (như TiN, ZrN…), có thể tạo ra các màu sắc đặc biệt cho lớp mạ cũng như độ cứng, độ chịu xước của lớp mạ rất cao

Dung dịch xử lý bề mặt nhựa (chất xâm thực) có thể chia làm hai loại: kiềm và axit. Thành phần cơ bản của các dung dịch này là:
Dung dịch axit CrO3 350-400g/l
H2SO4 350-400 g/l
Nhiệt độ 60-80oC
Dung dịch kiềm KMnO4 60-200 g/l
NaOH 30-50 g/l
Nhiệt độ 60- 100oC

về lý thuyết là như vậy, nhưng thực tế một bể mạ hoạt động như thế nào ? bể mạ ra sao? Em đọc trong cuốn kỹ thuật mạ lên nền nhựa mà chả hình dung dc cái bể mạ ra sao. Bác nào có hình ảnh bể mạ pót lên cho anh em xem với .

Anh ơi vậy còn quy trình mạ Ag lên thanh Cu thì như thế nào a
dd của nó gồm những gì

thanks các pác đã wan tâm đến topic của mình nhé! giờ hỏi thêm câu nữa.
Mình đang lao vào kinh doanh hóa chất cho ngành xi mạ, ai có nhu cầu cần cung cấp hóa chất cơ bản hay phụ gia cho ngành xi mạ thì liên hệ mình nhé

mail: [email]nduycp@gmail.com[/email]
phone: 0909918229
cty TNHH TMDV ChínhPhẩm

cảm ơn nhìu!

cho em hỏi, sau giai đoạn xâm thực, nhựa ABS có màu gì, em làm thì nghiệm xong không có màu, xin hỏi em làm sai hay đúng? bác dongn4t trả lời giùm em được hok? có ai biết có thể cho em biết với được hok?

cho em hỏi tại sao giai đoạn tẩm thực phải gia nhiệt ở nhiệt đô 68_ 70 độ ?

[QUOTE=thanhhang892;55793]cho em hỏi, sau giai đoạn xâm thực, nhựa ABS có màu gì, em làm thì nghiệm xong không có màu, xin hỏi em làm sai hay đúng? bác dongn4t trả lời giùm em được hok? có ai biết có thể cho em biết với được hok?[/QUOTE]

Gia nhiệt 68-70oC giúp quá trình xâm thực xảy ra tốt hơn.

Nền nhựa ABS sau xâm thực không đổi màu, chỉ có điều là acid chromic sẽ đọng lại trên bề mặt làm cho nhựa sẽ có màu của nó. :))

cho mình hỏi chút về mạ trên nền nhựa abs. nếu mình muốn khi vào xâm thực 1 phần nhựa không bị xâm thực thì dùng vật liệu gì để bịt lại? và có bán ngoài thị trường hay không ?( mình muốn bịt các chân của sản phẩm)

Teppi có online ko có thể cho mình hỏi chút được không ?

[QUOTE=trunghieu-thien my;56723]cho mình hỏi chút về mạ trên nền nhựa abs. nếu mình muốn khi vào xâm thực 1 phần nhựa không bị xâm thực thì dùng vật liệu gì để bịt lại? và có bán ngoài thị trường hay không ?( mình muốn bịt các chân của sản phẩm)[/QUOTE]

Hi,

Bạn dùng decal để dán che phần bạn không muốn mạ. Lưu ý miếng decal không che được phần lõm, không áp dụng cho đường chỉ có bề ngang nhỏ hơn 1mm. Nên hỏi chọn loại chịu nhiệt 50-60 độ C và chịu acid hoặc chịu kiềm trong giới hạn 30-1 giờ.

Thân,

Teppi

Các bác cho em hỏi chút được không ? Em muốn lắp ráp một dây chuyền để mạ cho sản phẩm trang sức đồ mỹ kí, nhỏ khoảng 40cm2 ."Quy mô gia đình " thì chi phí lắp đặt khoảng bao nhiu xiền vậy các bác ?Cám ơn các bác nhìu nhìu