Diễn đàn Thế Giới Hoá Học - View Single Post - Nguồn gốc các nguyên tố (Big Bang theory)

**F91** · 06-11-2008

2. Quá trình phát triển từ sau Big Bang

Các giai đoạn giãn nở của vũ trụ từ sau Big Bang

Cho tới hiện nay, các nhà vật lý lý thuyết và vật lý thiên văn chỉ có thể nghiên cứu vũ trụ sau khi Big Bang xảy ra 10^(-43) s, lúc đó kích thước cả vũ trụ chỉ là 10^(-35)m. Trước thời điểm đó, vũ trụ như thế nào và ra sao chưa được biết do các quy luật vật lý ko có khả năng giải quyết một trạng thái vật chất như vậy. Giới hạn này được gọi là Planck time. Có thể thấy trên hình quá trình giãn nở cho đến nay được chia làm nhiều thời kỳ:

1. Superstring era (Planck era) : kích thước vũ trụ chỉ là 10^(-35)m - gọi là Planck length - (thật ra đây chính là quãng đường as đi được trong 1 khoảng thời gian chính bằng Planck time, và như vậy đây chính là kích thước mà chúng ta có thể "nhìn thấy", còn kích thước thật sự chúng ta ko biết, bởi vì ko có bất kỳ 1 tín hiệu nào ở ngoài vùng này tới được "mắt" của ta). Ở era này nhiệt độ là 10^32 K, và chỉ có một lực duy nhất, gọi là superforce hoạt động giữa các siêu dây (superstring). Lý thuyết siêu dây mô tả vũ trụ bao gồm 9 chiều không gian, và ở era này thực sự là 9 chiều.

2. Grand Unified era : lúc này, thực sự chỉ có 3 chiều không gian như hiện nay tiếp tục giãn nở. Lực superforce ở trên lúc này tách ra thành lực hấp dẫn và lực Thống nhất lớn (Grand Unified Force). Vũ trụ lúc này giống như một nồi soup lớn của các hạt và phản hạt, tuy nhiên các hạt quark và lepton lúc này vẫn còn chưa phân biệt được. Khi thời gian được 10^(-35)s và nhiệt độ giảm xuống còn 10^27 K thì lực GUT bắt đầu tách ra thành lực điện yếu (electroweak force) và lực mạnh (strong force) -> kết thúc GUT era.

3. Electroweak era : tồn tại được khoảng 10^(-10)s. Nhiệt độ lúc này vẫn còn đủ cao để ngăn ko cho các quark liên kết với nhau, và vũ trụ vẫn chưa thể có các nucleon như proton và neutron. Khi vũ trụ được 10^(-10)s tuổi, lực electroweak bắt đầu tách ra thành lực điện từ (electromagnetic force) và lực yếu (weak force) -> kết thúc electroweak era.

4. Quark era : era này tồn tại cho đến khi vũ trụ được 10^(-4)s tuổi. Ở era này thì 4 lực trong tự nhiên đã hoàn toàn tách rởi hẳn ra. Thời kỳ này nhiệt độ vẫn còn khá cao và ngăn chặn các quark liên kết với nhau thông qua strong force. Đúng như tên của nó, ở era này vũ trụ bao gồm các hạt quark. Khi nhiệt độ vũ trụ xuống chỉ còn 10^12 K thì các hạt quark bắt đầu ngưng tụ với nhau để tạo thành các nucleon, kết thúc quark era.

Các quark va đập với nhau và bắt đầu ngưng tụ

Kỳ sau sẽ bắt đầu dính dáng đến hóa học !!!

(to be continued ...)

06-11-2008	Mã bài: 25109 #2
F91 Moderator Tham gia ngày: Dec 2005 Location: Nha Trang Posts: 53 Thanks: 7 Thanked 82 Times in 35 Posts Groans: 0 Groaned at 0 Times in 0 Posts Rep Power: 36	2. Quá trình phát triển từ sau Big Bang Các giai đoạn giãn nở của vũ trụ từ sau Big Bang Cho tới hiện nay, các nhà vật lý lý thuyết và vật lý thiên văn chỉ có thể nghiên cứu vũ trụ sau khi Big Bang xảy ra 10^(-43) s, lúc đó kích thước cả vũ trụ chỉ là 10^(-35)m. Trước thời điểm đó, vũ trụ như thế nào và ra sao chưa được biết do các quy luật vật lý ko có khả năng giải quyết một trạng thái vật chất như vậy. Giới hạn này được gọi là Planck time. Có thể thấy trên hình quá trình giãn nở cho đến nay được chia làm nhiều thời kỳ: 1. Superstring era (Planck era) : kích thước vũ trụ chỉ là 10^(-35)m - gọi là Planck length - (thật ra đây chính là quãng đường as đi được trong 1 khoảng thời gian chính bằng Planck time, và như vậy đây chính là kích thước mà chúng ta có thể "nhìn thấy", còn kích thước thật sự chúng ta ko biết, bởi vì ko có bất kỳ 1 tín hiệu nào ở ngoài vùng này tới được "mắt" của ta). Ở era này nhiệt độ là 10^32 K, và chỉ có một lực duy nhất, gọi là superforce hoạt động giữa các siêu dây (superstring). Lý thuyết siêu dây mô tả vũ trụ bao gồm 9 chiều không gian, và ở era này thực sự là 9 chiều. 2. Grand Unified era : lúc này, thực sự chỉ có 3 chiều không gian như hiện nay tiếp tục giãn nở. Lực superforce ở trên lúc này tách ra thành lực hấp dẫn và lực Thống nhất lớn (Grand Unified Force). Vũ trụ lúc này giống như một nồi soup lớn của các hạt và phản hạt, tuy nhiên các hạt quark và lepton lúc này vẫn còn chưa phân biệt được. Khi thời gian được 10^(-35)s và nhiệt độ giảm xuống còn 10^27 K thì lực GUT bắt đầu tách ra thành lực điện yếu (electroweak force) và lực mạnh (strong force) -> kết thúc GUT era. 3. Electroweak era : tồn tại được khoảng 10^(-10)s. Nhiệt độ lúc này vẫn còn đủ cao để ngăn ko cho các quark liên kết với nhau, và vũ trụ vẫn chưa thể có các nucleon như proton và neutron. Khi vũ trụ được 10^(-10)s tuổi, lực electroweak bắt đầu tách ra thành lực điện từ (electromagnetic force) và lực yếu (weak force) -> kết thúc electroweak era. 4. Quark era : era này tồn tại cho đến khi vũ trụ được 10^(-4)s tuổi. Ở era này thì 4 lực trong tự nhiên đã hoàn toàn tách rởi hẳn ra. Thời kỳ này nhiệt độ vẫn còn khá cao và ngăn chặn các quark liên kết với nhau thông qua strong force. Đúng như tên của nó, ở era này vũ trụ bao gồm các hạt quark. Khi nhiệt độ vũ trụ xuống chỉ còn 10^12 K thì các hạt quark bắt đầu ngưng tụ với nhau để tạo thành các nucleon, kết thúc quark era. Các quark va đập với nhau và bắt đầu ngưng tụ Kỳ sau sẽ bắt đầu dính dáng đến hóa học !!! (to be continued ...) thay đổi nội dung bởi: F91, ngày 06-11-2008 lúc 05:54 PM.