Tính acid của dị vòng

[phianh]

Tại sao khi dị tố Nito thứ 2 càng ở xa thì tính acid lại càng tăng vậy mọi người , theo mình biết thì dị tố thứ 2 chủ yếu gây hiệu ứng cảm.?????????????

[bluemonster]

Nguyên văn bởi phianh

Tại sao khi dị tố Nito thứ 2 càng ở xa thì tính acid lại càng tăng vậy mọi người , theo mình biết thì dị tố thứ 2 chủ yếu gây hiệu ứng cảm.?????????????

Theo mình nếu so sánh tính acid trong trường hợp này thì ko chuẩn lắm, vì các hợp chất trên thể hiện chủ yếu tính base.

Khi hai heteroatom càng cách xa nhau, thì hiệu ứng cảm tác động lên nhau càng giảm, do vậy pka càng tăng. Nhưng giải thích thế này lại đi ngược với số liệu thực nghiệm, mạn phép hỏi bạn lấy số liệu này ở đâu vậy, có thể cho mình rõ nguồn gốc tư liệu tham khảo, để mình tìm đọc thêm luận điểm của tác giả.

Note: Topic này bạn nên để vào box "Hiệu ứng".

[Scooby-Doo]

Trong nhiều trường hợp không thể đo trực tiếp hằng sồ Kb, pKb của hợp chất khảo sát, thường là các amine thơm, tính baz được xác định gián tiếp qua hằng số pKa.

Trước tiên, baz khảo sát sẽ được proton hóa thành muối ammonium (acid liên hợp), hay muối tương ứng. Sau đó sẽ đo khả năng cho proton H+ của muối tương ứng đó để xác định trị số pKa.


Vậy nếu pKa càng lớn, tức acid liên hợp càng yếu hay nói ngược lại baz liên hợp càng mạnh. Trong trường hợp phân tử chứa nhiều nguyên tử nitrogen, sẽ có pKa1, pKa2, pKa3, v.v. Do đó khi so sánh phải so sánh ở cùng nấc.

[bluemonster]

Nếu BM lập luận theo hướng từ diazine --> protonated diazine sẽ cho ra kết quả giống hệt với hướng lập luận từ protonated diazine --> diazine (như sơ đồ anh Scooby-Doo dẫn ở trên).

+ Từ diazine --> protonated diazine: Ta biết pKa càng lớn thì tương ứng tính base chất nền càng cao. Tính base ở đây thể hiện bởi khả năng proton hóa tâm base - Nitrogen. Theo cấu trúc chất nền, ta thấy hai Nitrogen càng xa nhau thì khả năng bị proton hóa càng cao, do lúc này từng lone-pair sp2 trên Nitrogen ít bị hút bởi -I của Nitrogen còn lại hơn, và do đó năng lượng cao hơn, linh động hơn, khả năng nhận proton tốt hơn. => pKa của dạng 1,2- < 1,3- < 1,4- diazine.

+ Từ protonated diazine --> diazine: Lúc này ta lại xét độ kém bền của điện tích dương trên tâm Nitrogen của chất nền, mật độ điện tích dương càng cao, hệ càng kém bền, khả năng bứt proton càng nhanh, pKa càng thấp. Do đó, hai nitrogen càng ở xa nhau thì tâm dương càng bền --> pKa có thứ tự: 1,2- < 1,3- < 1,4- diazine

Và cà hai kết quả lập luận này đều sai biệt với số liệu thực nghiệm của phianh đưa ra, BM đang quan tâm đến ref của bài này.

[phianh]

Trong quyển " Hóa học các hợp chất dị vòng " của thầy Nguyễn Minh Thảo đó anh BM.