10 thí nghiệm khoa học đẹp nhất

[chocolatenoir]

Năm 2002, tiến sĩ Robert Crease, thuộc khoa Triết học của Đại học New York (Mỹ), đã làm một cuộc thăm dò ý kiến của các nhà khoa học về "thí nghiệm đẹp nhất trong lịch sử". Kết quả, không phải những thí nghiệm hiện đại và phức tạp (về phân tích gene, về hạt hạ nguyên tử hay đo ánh sáng của các ngôi sao xa...) chỉ có thể thực hiện bởi một nhóm nghiên cứu, với chi phí lên tới hàng triệu USD được chọn là "đẹp" nhất, mà chính những thí nghiệm đơn giản như đo chu vi trái đất, tán xạ ánh sáng, vật rơi tự do... được người ta yêu thích hơn cả.

Vẻ đẹp của những thí nghiệm này có một ý nghĩa rất cổ điển: mô hình thí nghiệm đơn giản, logic đơn giản, nhưng kết quả đạt được lại rất lớn lao

Tin về thí nghiệm
http://query.nytimes.com/gst/fullpag...5AC0A9649C8B63

Hình ảnh và minh họa cho từng thí nghiệm các bạn có thể xem ở đây :
http://physics-animations.com/Physics/English/top10.htm

Trong link này có nói đến các thí nghiệm khoa học khác nhau của Vật lý quang, điện....nữa

Bản tiếng Việt đã được đăng trên Vật lý VN và vnexpress, mình viết lại có chỉnh sử chút xíu.


Hạng 10
Trong các thành tựu khoa học thế kỷ 19, có lẽ hiếm có sự kiện nào gây chấn động mạnh hơn thí nghiệm về "con lắc nhà thờ Pathéon", thực hiện bởi nhà khoa học Pháp Jean-Bernard-Léon Foucault. Với thí nghiệm này, Foucault đã chỉ ra rằng, trái đất quay xung quanh trục của nó.

Đền thờ Panteon là đền thờ nổi tiếng ở Pháp, nơi chôn cất những người có cống hiến đặc biệt to lớn cho nước Pháp. Đền được xây vào năm 1758 và khánh thành năm 1790. Cho đến nay mới chỉ có 76 vĩ nhân của nước Pháp được thờ ở đây, thủ tục để được công nhận rất khó khăn, các Tổng thống đều không có tên. Trong đó có
+ Voltaire (1694-1778): nhà triết học và nhà văn;
+ Jean-Jacques Rousseau (1712-1778), nhà triết học và nhà văn
+ Louis Braille (1809-1852), người sáng tạo ra hệ thống chữ nổi cho người mù.
+ Victor Hugo (1802-1885): nhà văn
+ Lagrange (1736-1813), nhà toán học
+ Vợ chồng Pierre-Marie Curie: nhà Vật lý và Hóa học; được đưa vào năm 1995
+ Alexandre Dumas (1802-1870), nhà văn; được đưa vào năm 2002


Vào năm 1851, Foucault (trong chương trình Vật lý chúng ta biết nhiều đến Dòng điện Foucault của ông) đã sử dụng một sợi dây thép mảnh dài 68 mét để treo một quả cầu sắt nặng 31 kg lên nóc nhà thờ Pathéon ở Paris. Sau đó, ông đã dùng một lực ban đầu để đẩy quả cầu cho nó lắc đi lắc lại. Ở dưới đáy quả cầu, Foucault cho gắn một chiếc kim nhỏ. Mỗi khi con lắc di chuyển, chiếc kim này lại kẻ những vệt lên trên nền cát ẩm mà người ta đã cho trải trên nền nhà thờ trước đó.
Trước con mắt kinh ngạc của những người xem, vệt kim mà quả cầu để lại trên mặt cát liên tục thay đổi sau mỗi lần quả cầu lắc qua lắc lại. Tuy rằng tốc độ thay đổi rất chậm chạp, nhưng sau khoảng 30 giờ, con lắc đã đổi hướng đúng 1 vòng theo chiều kim đồng hồ. Với kết quả này, Foucault là người đầu tiên đã chỉ ra bằng thực nghiệm khoa học rằng, trái đất quay xung quanh trục của nó.
Paris nằm ở phương bắc, nên con lắc đã dịch chuyển theo chiều kim đồng hồ. Nếu thí nghiệm được thực hiện ở phương nam, con lắc sẽ chuyển động ngược với chiều kim đồng hồ. Thời gian để trục quay của con lắc đi hết một vòng cũng phụ thuộc vào từng khu vực địa lý, như ở Paris là 30 tiếng, và ở Nam Cực là 24 tiếng đồng hồ. Riêng ở xích đạo, trục quay của con lắc sẽ không chuyển dịch.