Chitosan - Tổng quan/Nghiên cứu/Ứng dụng

**thanhatbu_13** · 08-17-2006

Chitosan và một số ứng dụng.
17/08/2006

Chitin là polyme sinh học có nhiều trong thiên nhiên chỉ đứng sau xenluloza. Cấu trúc hóa học của chitin gần giống với xenluloza(cellulose).

chitin

1 :Chitin , 2: Chitosan , 3: xenluloza.

(gốc

-D-glucose)
Chitosan là một dạng chitin đã bị khử axetyl, nhưng không giống chitin nó lại tan được trong dung dịch axit.

Cả chitin và chitosan đều có nhiều ứng dụng trong công nghiệp và cuộc sống, đặc biệt là trong chế biến và bảo quản thực phẩm.

Chitin có gốc từ chữ "chiton", tiếng Hy Lạp có nghĩa là vỏ giáp. Chitin là thành phần cấu trúc chính trong vỏ (bộ xương ngoài) của các động vật không xương sống trong đó có loài giáp xác (tôm, cua). Khi chế biến những loại hải sản giáp xác, lượng chất thải (chứa chitin) chiếm tới 50% khối lượng đầu vào và con số này tính trên toàn thế giới là 5,ll triệu tấn/năm.
Nếu trong điều kện thực tế, ở các tình có nuôi Tôm nhiều, hay nhiều nhà hàng thủy hải sản, như khu quận 8, quận 1 nè)bác nào ở gầnấy thì có nguồn nguyên liệu rồi

.
Vì chitin phân hủy sinh học rất chậm nên việc xử lý một lượng chất thải lớn như thế sẽ gặp nhiều khó khăn.

Quá trình chiết tách chintin

Tuy nhiên nếu tận dụng được chitin và chitosan để tạo ra các sản phẩm có giá trị thì lại nâng cao được hiệu quả chế biến hải sản và bảo vệ môi trường. Từ Chitin ta có thể điều chế chitosan và các dẫn xuất của chúng đều có tính kháng khuẩn nhưng cho tới nay người ta vẫn chưa hiểu rõ cơ chế của nó.

Tuy nhiên các thí nghiệm thực tế cho thấy chitosan có khả năng ức chế hoạt động của một số loại vi khuẩn như E.Coli. Mộ số dẫn xuất của Chitosan diệt được một số loại nấm hại dâu tây, cà rốt, đậu và có tác dụng tốt trong bảo quản các loại rau quả có vỏ cứng bên ngoài. Có thể bảo quản các loại thực phẩm tươi sống, đông lạnh khi bao gói chúng bằng các màng mỏng dễ phân hủy sinh học và thân môi trường. Thông thường người ta hay dùng màng PE để bao gói các loại thực phẩm khô. Nếu dùng PE để bao gói các thực phẩm tươi sống thì có nhiều bất lợi do không khổng chế được độ ẩm và độ thoáng không khí (oxy) cho thực phẩm. Trong khi bảo quản, các thực phẩm tươi sống vẫn "thở", nếu dùng bao gói bằng PE thì mức cung cấp oxy bị hạn chế, nước sẽ bị ngưng đọng tạo môi trường cho nấm mốc phát triển. Màng bao bọc bằng chitin và chitosan sẽ giải quyết được các vấn đề trên. Trong thực tế người ta đã dùng màng chitosan để đựng và bảo quản các loại rau quả như đào, dưa chuột, đậu, bưởi v.v... Màng chitosan cũng khá dai, khó xé rách, có độ bền tương đương với một số chất dẻo vẫn được dùng làm bao gói. Cái này đã sản xuất thử.

Một ứng dụng nữa của chitosan là làm chậm lại quá trình bị thâm của rau quả. Rau quả sau khi thu hoạch sẽ dần dần bị thâm, làm giảm chất lượng và giá trị. Rau quả bị thâm là do quá trình lên men tạo ra các sản phẩm polyme hóa của oquinon. Nhờ bao gói bằng màng chitosan mà ức chế được hoạt tính oxy hóa của các polyphenol, làm thành phần của anthocyamin, flavonoid và tổng lượng các hợp chất phenol ít biến đổi, giữ cho rau quả tươi lâu hơn.
Và ở nước ta có khá nhiều đề tài nghiên cứu và đã ứng dụng sản xuất chứ nó không nằm trong đống giấy lộn nữa, có nhiều cái cực hay

còn tiếp

**thanhatbu_13** · 08-17-2006

Ứng dụng của Chitosan phần2
17/08/2006
Dược phẩm:

Màng sinh học

Nhờ vào tính ưu việt của Chitosan, cộng với đặc tính không độc, hợp với cơ thể, tự tiêu huỷ được, nên Chitosan đã được ứng dụng rộng rãi và có hiệu quả trong kỹ nghệ bào chế dược phẩm, làm thuốc chữa bỏng, giảm đau, thuốc hạ cholesterol, thuốc chữa bệnh dạ dày, chống đông tụ máu, tăng sức đề kháng, chữa xương khớp và chống đựợc cả bệnh ung thư...Theo một số nhà khoa học thì Chitosan có khả năng khống chế sự gia tăng của tế bào ung thư.
Qua thí ngiệm thực hiện trên 60 bệnh nhân tuổi từ 35-76 của nhóm các bác sĩ Bệnh viện K Hà Nội vào năm 2003 đã chứng minh, Chitosan có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh ung thư. Một công trình nghiên cứu thí nghiệm tiêm Chitosan với liều 100mg/kg trên da chuột cống, sau đó gây viêm bằng Canageenin. Chitosan còn có khả năng chống viêm cấp trên mô lành.
Tại cuộc chiến Iraq vừa qua, Mỹ cũng đã sử dụng loại băng cứu thương kiểu mới, kỹ thuật cao, có thành phần cấu tạo bởi chất Chitosan. So với các loại băng thường, tốc độ cầm máu, tính sát khuẩn và thời gian lành mô khi sử dụng loại băng này có hiệu quả hơn gấp nhiều lần. Và từ lâu, một số chuyên gia ở Trung tâm Huyết học thuộc Viện Hàn lâm Y học Nga cũng đã phát hiện, Chitosan có thể ngăn chặn sự phát triển của chứng nhồi máu cơ tim và bệnh đột quỵ.

Thuốc:

Điển hình trên thị trường dược hiện nay là loại thuốc chữa khớp làm từ vỏ tôm có tên Glucosamin đang được thịnh hành trên toàn thế giới.

So với sản phẩm cùng loại thì Glucosamin có ưu thế hơn, do sản xuất từ nguồn vỏ tôm tự nhiên nên sản phẩm ít gây phản ứng phụ, không độc hại và không bị rối loạn tiêu hoá cho người bệnh(rất quan trọng). Nước Mỹ đã tiêu thụ được hơn 1 tỷ viên nang Glucosamin. Những năm gần đây, loại thuốc chữa khớp này còn đựợc phổ cập rộng ở nhiều nướctrong đó có cả ta.
Nhưng dân Việt Nam nào có chịu thua, thế giới có glocosamin thì Việt Nam có Glusivac chuyên đặc trị thoái hoá khớp bên cạnh đó còn có thuốc giảm béo cho "chị em" là Chitozan

thuốc có nguồn gốc thiên nhiên nên ít tác động phụ, chị em nhà ta yên tâm mà dùng.

Mà có bạn trai làm bít chút ít về Hóa cũng thú dzị hen

Tổng hợp.

**Yugi** · 08-17-2006

Thank atbu-13, truong minh hình như cũng có nghiên cứu huong này thì phải,
Mình thấy cái Nhưng dân Việt Nam nào có chịu thua, thế giới có glocosamin thì Việt Nam có Glusivac chuyên đặc trị thoái hoá khớp bên cạnh đó còn có thuốc giảm béo cho "chị em" là Chitozan coi bộ hấp dẫn mấy cô à nghen , Atbu oo1 nghiên cứu về cái này không?, bây gio huong nghien cuu sâu về lỉnh vuc này là gì nhỉ, Atbu biết chia se anh em cái. Anyway thank atbu

**thanhatbu_13** · 08-17-2006

Trích:

truong minh hình như cũng có nghiên cứu huong này thì phải,Mình thấy cái Nhưng dân Việt Nam nào có chịu thua, thế giới có glocosamin thì Việt Nam có Glusivac chuyên đặc trị thoái hoá khớp bên cạnh đó còn có thuốc giảm béo cho "chị em" là Chitozan coi bộ hấp dẫn mấy cô à nghen , Atbu oo1 nghiên cứu về cái này không?, bây gio huong nghien cuu sâu về lỉnh vuc này là gì nhỉ, Atbu biết chia se anh em cái.

Thú thực là mình cũng mới tình hiểu về Chitosan mới được vài ngày, nên bài này chỉ mang tính tổng hợp những ứng dụng của nó.
CÒn về xu hướng, hay quá trình tổng hợp cũng như các dẫn xuất cụ thể mình sẽ cố tìm hiều trong thời gian tới. Anh em có tài liêu gì về phần này có thể chia sẽ và cùng thảo luận ha.
Mà atbu thấy ở nước mình cũng có nhìu nới nghiên cứu cái này, Bên Viện hóa và Đại học Thủy Sản NhaTrang . Bên Tự Nhiên HN cũng có 1 cô, Mà trong KHTNTP cũng có nữa, cả bên BK cũng có, àh hôm qua đọc bài của bác T_N_T trong http://app.ctu.edu.vn/forumcn/viewforum.php?f=6 nhưng tự nhiên hôm nay vào ko thấy nữa, thì ra trang này đang bị Hacker viếng thăm.
Nên trứoc hết atbu post sơ qua ứng dụng của Chitosan và các dẫn xuất. mong anh em cùng tham gia trao đổi.

to Yugi: cảm ơn Yugi đã ủng hộ ha.

cơm nguội · 08-17-2006

Trích:

bên cạnh đó còn có thuốc giảm béo cho "chị em" là Chitozan thuốc có nguồn gốc thiên nhiên nên ít tác động phụ, chị em nhà ta yên tâm mà dùng

em thấy cái này người ta gọi nó là thực phẩm mà, đâu phải thuốc

**nguyencyberchem** · 08-17-2006

Hic, tui cũng mua 1 lọ chitosan để giảm béo rồi. DÙng xong còn tăng cân nữa. Chán chết, giảm cân nên hỏi kinh nghiệm của Hà Anh TUấn đó. hehe. Các bạn post các bài này rất tốt đó. Vừa gần gủi, vừa có đất để mọi người thảo luận.

to comnguoi: cái này đúng là thuốc, bên anh bán dạng viên con nhộng. Hộp 60 viên dùng tron g1 tháng; em có nhu cầu không, anh tính giá gốc thôi (+VAT)

**Yugi** · 08-17-2006

Trích:

Nguyên văn bởi nguyencyberchem

Hic, tui cũng mua 1 lọ chitosan để giảm béo rồi. DÙng xong còn tăng cân nữa. Chán chết, giảm cân nên hỏi kinh nghiệm của Hà Anh TUấn đó. hehe. Các bạn post các bài này rất tốt đó. Vừa gần gủi, vừa có đất để mọi người thảo luận.

to comnguoi: cái này đúng là thuốc, bên anh bán dạng viên con nhộng. Hộp 60 viên dùng tron g1 tháng; em có nhu cầu không, anh tính giá gốc thôi (+VAT)

Kàhhà , NGuyên mà cũng giữ eo nữa hả, chu cha, chu cha, hhehehhe

**thanhatbu_13** · 08-29-2006

Trích:

, bây gio huong nghien cuu sâu về lỉnh vuc này là gì nhỉ, Atbu biết chia se anh em cái

Theo như mình được biết thì hướng nghiên cứu ở ta hiện nay là tìm hiều khả năng hấp thụ một số kim loại bằng Chitosan và dẫn xuất của Chitosan. Cụ thể là bên trường Bách Khoa HN, và bên trường Tổng Hợp HN.
Hướng bên trường BK là lấy ngay màng chitosan sau khi polime hóa đóng thành mạng không gian(atbu chưa rành thuật ngữ bên này, anh em đóng góp) để tạo thành thành các khối nhựa.Đặc biệt các khối nhựa này trong cấu trúc còn có nhóm amino (-NH2), quyết định khả hấp thụ của 1 số kim loại nhờ quá trình tạo phức gữa nhóm amino này khi được proton hóa trong môi trường axít (pH = 2 - 4 ) .
Ví dụ : như tạo phức với anion Cr2O7 -2 , Quá trình này thực hiện tối ưu ở pH khỏang 2.66, nồng độ ban đầu 80mg/l, hàm lượng chitosan =1g/l và thời gian tiếp xúc (ngâm) khỏang 90 phút.
Hướng bên trường TNhiên là gắn các nhóm mang màu, lên vòng chitosan cụ thể phản ứng tại nhóm -NH2 sau đó ta cũng tạo mạng cho cấu trúc không gian. Trong trường hợp này thì cấu trúc của "nhựa" thu được không còn nhóm amino nhưng khi ấy họat tính của nhựa là do các tính chất của các nhóm thế mang màu (quá trình tạo phức với các kim loại) các nhóm thế này mình có thể chủ động gắng lên như nhóm hidroxi hay amino .
Vậy xu hướng của các lớp nhựa này có những ưu điểm gì so với màng lọc cationit ? (anh em post một bài về màng cationit rùi tranh luận tiếp ) atbu cũng chưa tìm hiểu cơ chế cụ thể của màng này. Nhưng một ưu điểm trước tiên là tính chọn lọc màng mới này hơn hẳn màng cationit. và ta có thể khống chế 1 vài nhân tố như pH đến cân bằng tạo phức ể khống chế sự trao đổi kim lọai.
Tham luận thêm ha...

**thanhatbu_13** · 08-29-2006

Sơ đồ chung.
gắn nhóm mang màu lến nhóm NH2 của chitosan,

đóng mạng không gian bằng epiclorohidrin.

để thêm sôi nổi, anh em có thể post 1 bài về màng cationit, rùi chúng ta so sánh những đặc điểm của hai loại màng này. Như thế , atbu nghĩ sẽ thiết thực hơn 11

**Yugi** · 08-31-2006

Tóm tắt một số ứng dụng của Chitosan trong một số lỉnh vực